In het voorjaar van 2020 trapte beweging.academie het traject ‘jong en in beweging’ op gang. We brachten bij de start van de lockdown in maart een 20-tal jongeren van over heel Vlaanderen en Brussel samen.
Deze jongeren hebben minstens één ding gemeenschappelijk: ze willen door hun maatschappelijk engagement bijdragen aan een meer sociale en duurzame samenleving. Dit engagement kan zich op verschillende manieren vertalen: in sociale bewegingen, politiek,…
Voor de start van het traject zochten we inspiratie bij experten die ons anders naar deze speciale periode konden laten kijken. Worden we gemanipuleerd? Moeten burgers meer betrokken worden bij besluitvorming? Welk effect heeft deze periode op engagement? Wat is de rol van media en middenveld nu? En wat met kwetsbare doelgroepen? Hoe zorgen we dat we hen niet vergeten?
We bekijken op dit moment welk vervolg we kunnen breien aan deze alvast beloftevolle start.
Maatschappelijk engagement - Elke Plovie (UCLL)
Op donderdag 26 maart vond de eerste samenkomst van ‘jong en in beweging’ plaats. De gastspreker was Elke Plovie. Zij werkt voor de UCLL en doet onder meer onderzoek naar zorgzame buurten. De vraag die haar op voorhand werd voorgelegd was: ‘hoe ziet maatschappelijk engagement eruit in tijden van corona en hoe kan dit verduurzaamd worden?’.
Het is opvallend dat in tijden van corona mensen zich vaker engageren. Hier zijn drie oorzaken voor: ten eerste worden mensen emotioneel geraakt door hetgeen wat rond hen gebeurt, ten tweede willen mensen mee het verschil kunnen maken en ten derde voelen we ons meer verbonden met elkaar. Mensen die nog nooit vrijwilligerswerk hebben gedaan doen dat opeens wel. Dit gebeurt onder de vorm van nieuwe soorten activiteiten en in niet bestaande groepen.
Mensen voelen zich echter voornamelijk verbonden met mensen waar we zelf op lijken. De rol van het sociaal werk schuilt er zich dan ook in om er voor te zorgen dat ook kwetsbare groepen deze periode goed doorkomen. Het is belangrijk om het basiswerk niet uit het ook te verliezen. Daarnaast moet het sociaal werk ook zijn politiserende rol blijven spelen. Deze crisis kan aangewend worden om maatschappelijke verandering door te duwen.
Een verslag vind je hier.
Burgerassemblee als alternatief voor traditionele besluitvorming? - Pepijn Kennis (Agora Brussel)
Tijdens de tweede sessie van ‘jong en in beweging’ was Pepijn Kennis te gast. Hij zetelt in het Brusselse parlement in naam van het burgerplatform Agora. Dit Brussels Burgerassemblee wil door loting een alternatief bieden voor de huidige parlementaire vertegenwoordiging. Meer informatie over Agora kan je terugvinden op de website www.agora.brussels
Het burgerassemblee bestaat uit 89 personen, die letterlijk geloot worden onder de Brusselse bevolking. De groep is representatief voor de samenleving. Deze 89 personen worden in het Brussels parlement vertegenwoordigd door 1 persoon. Deze vertegenwoordiger stemt wat de groep wil en dient wetsvoorstellen in die worden aangedragen door de groep.
Agora wil met dit systeem een participatieve democratie creëren waarbij burgers niet alleen stemrecht, maar ook spreekrecht hebben. Een assemblee zou ook meer representatief zijn voor de diversiteit in onze samenleving dan de huidige verkiezingskandidaten (voornamelijk hooggeschoold en afkomstig uit de gegoede middenklasse).
Naast Pepijn was ook Anton Schuurmans, privésecretaris van minister Dalle, te gast. Hij erkende de meerwaarde van het project: traditionele partijen kunnen jaloers zijn op het engagement en de betrokkenheid van het burgerassemblee. Toch plaatste hij ook enkele kanttekeningen bij het project. Wat doe je bijvoorbeeld met meer technische dossiers en hoe doe je de financiële check? Daarbij komt ook dat in (gelote) groepen er steeds een onevenwicht is omdat sommige mensen meer manipulatief te werk gaan.
Het verslag vind je hier.
Worden we gemanipuleerd? - Fran Bambust
Op de derde bijeenkomst van ‘Jong en in Beweging’ was Fran Bambust te gast. Fran is experte in communicatietechnieken en ontwikkelde het 7 E-model. We legden haar de vraag ‘worden we in tijden van corona gemanipuleerd door de overheid en is dat erg?’ voor.
Het antwoord van Fran was eenduidig: ja, we worden in tijden van corona gemanipuleerd door de overheid. Maar dat is dan ook de taak van de overheid. De ene actie om de burger te sturen is al succesvoller dan de andere. Dus nee: het is niet erg dat we worden gemanipuleerd door de overheid.
Na de uitwisseling over de presentatie gaf beweging.net-voorzitter Peter Wouters zijn reflectie. Hij wees erop dat manipuleren ook draagvlak creëren is. Zo kan corona een nieuw en vruchtbaar klimaat creëren voor de thema’s die beweging.net voorop zet.
Het verslag vind je hier.
De verborgen kant van corona - Bie Vancraeynest (Toestand vzw)
Bie Vancraeynest is coördinator van Vzw Toestand, een Brusselse organisatie die leegstaande of vergeten gebouwen reactiveert tot tijdelijke en autonome socioculturele centra. Tijdens de online sessie die ze gaf had ze het over de aanpak van de coronacrisis. Meer bepaald op de sociale gevolgen van die maatregelen in Brussel.
Bie merkte dat de aanpak van de coronacrisis voornamelijk op maat van de middenklasse was. Zo was een van de eerste ‘versoepelingsmaatregelen’ die plaatsvond het heropenen van de tuincentra. Daar heb je natuurlijk niet veel aan wanneer je geen tuin hebt en je eerste zorg is om ’s avonds eten op je bord te krijgen.
Daarom is het volgens Bie belangrijk dat het middenveld politiserend werkt. Zodat ook de stem van de zwakkeren binnen onze samenleving naar bovenkomt. Dit moet ook op lokaal niveau gebeuren.
Een verslag vind je hier.
Het middenveld - Lies De Winter (Beweging vzw)
Lies De Winter is algemeen secretaris van Beweging.net. Voordien was ze co-directeur bij De Federatie. De deelnemers van Jong en in Beweging konden met haar in gesprek gaan over de rol die het middenveld vandaag speelt en kan spelen.
Maar wat is dat nu juist, het middenveld? Het is het geheel van particuliere organisaties in een samenleving, die verschillende groepen, mening en belangen vertegenwoordigen. Het speelt zich als het ware af tussen burgers, markt en politici.
Lies ziet dat er verschillende evoluties zijn in het middenveld aan de gang zijn. Zo worden er steeds bredere coalities gesloten tussen middenveldorganisaties. Dit zorgt ervoor dat er een groter bereik en een grotere impact. Daarnaast heeft ook het management-denken zijn ingang gevonden in het middenveld. Er wordt bijvoorbeeld steeds vaker gebruik gemaakt van KPI’s .
Een verslag vind je hier.
Media en Politiek - Sammy Mahdi (CD&V)
Tijdens deze sessie konden de deelnemers van Jong en in Beweging in gesprek gaan met Sammy Mahdi. Meer bepaald werd er in conversatie gegaan over media, communicatie en politiek. Voor hij aan zijn politieke carrière begon was Sammy actief binnen de communicatiewereld.
Sammy ging in 2016 naar de VS om daar de (voor-) verkiezing van de president van nabij op te volgen. Hij besprak welke vernieuwende vormen van communicatie hij zoal gezien heeft en welke zaken zullen komen overwaaien naar Europa. Er zijn heel wat verschillen merkbaar tussen de Amerikaanse en Belgische context. Zo is er bijvoorbeeld in België onafhankelijk nieuws, terwijl die in VS expliciet afwezig is. Toch zijn er wel wat gelijkenissen; door de professionalisering van de politieke communicatie gaat alles sneller en kan er meer gericht worden geadverteerd.
Er kunnen ook wat lessen kunnen worden getrokken uit de Amerikaanse situatie. Zo is het mogelijk om vandaag als politicus rechtstreeks met de burger te communiceren. Door filmpjes te maken voor sociale media, kan er op een laagdrempelige manier worden gecommuniceerd. Maar het is ook belangrijk om sterk in te zetten op fact-checking.
Een verslag vind je hier.
Psychische kwetsbaarheid bij jongeren (in coronatijd) - Eveline Meylemans
Tijdens de sessie over psychisch kwetsbare jongeren kwamen er 3 sprekers aan bod. De eerste die aan bod kwam was er Eveline Meylemans, die haar doctoraat aan de UGent combineert met het zetelen in de adviesraad van de Vlaamse Jeugdraad. Daarna kwamen Caro en Jonas aan het woord. Caro is ervaringsdeskundige in psychische kwetsbaarheid. Jonas is actief als jongerenwerker bij GROEP INTRO.
Een van de grootste bezorgdheden die Eveline meegaf is dat psychisch kwetsbare jongeren gehoord moeten worden in beleidskeuzes. Dit is de job van de Vlaamse Jeugdraad, maar het advies dat ze geven is niet bindend en de vragen die ze krijgen zijn vaak op de korte termijn gericht. Investeren in jongeren is investeren in de toekomst. Politieke keuzes moeten echter vaak op korte termijn kunnen opleveren.
Caro kwam na wat problemen op school en thuis terecht bij GROEP INTRO, waar ze Jonas leerde kennen. Ze getuigde over wat de invloed van die problemen op haar leven was en hoe de begeleiding haar geholpen heeft meer zelfzeker en zelfstandig in het leven te staan.
Een verslag vind je hier.